Հայոց լեզու Նախագիծ. Հովհաննես Թումանյան

1․ Հովհաննես Թումանյանը «Հայոց լեռներում» բանաստեղծության մեջ ի՞նչ հնարք է օգտագործել յուրաքանչյուր տան բովանդակությունն ընդհանրացնելու համար։

1․ Վերջին երկտողում մեկ բառի փոփոխությամբ կրկնություն

2․ Վերջին երկտողի ամբողջական կրկնություն

3․ Տան առաջին տողի փոփոխությամբ կրկնություն

4․ Վերջին երկտողի ամբողջական փոփոխություն

2․ Ո՞րն է Հովհաննես Թումանյանի «Փարվանա» բալլադում արծարծված հիմնական գաղափարը։

1․ մերժված սիրո տառապանքը

2․ կյանքի անցողիկությունը

3․ հավերժական սիրո ձգտումը

4․ գործի անմահության գաղափարը

3․ Ո՞ր բառն է բաց թողած։

Կյանքըս արի հըրապարակ, ոտքի կոխան ամենքի.

Խափան, խոպան ու անպըտուղ, անցավ առանց արդյունքի:

Ինչքա՛ն ծաղիկ պիտի բուսներ, որ չըբուսավ էս հողին…

Ի՛նչ պատասխան պիտի ես տամ ․․․․․․․․ ու ծաղիկ տըվողին…

1․ հող

2․ ջուր

3․ ծառ

4․ ծիլ

4․ Ո՞ր բառն է բաց թողած։

Իմ կընունքին երկինքը՝ ժամ, արևը՝ ջահ սըրբազան,

Ծիածանը նարոտ եղավ, ամենքի սերն՝ ավազան.

Սարը եղավ կընքահայրըս, ցողը՝ մյուռոն ………….. ,

Ու կընքողըս Նա ինքն եղավ, որ սահմանեց ինձ պոետ:

1․ հոտավետ

2․ բուրավետ

3․ կենսավետ

4․ խնկավետ

5․ Ո՞ր բառն է բաց թողած։

Բերանն արնոտ Մարդակերը էն անբան

Հազար դարում հազիվ դառավ Մարդասպան.

Ձեռքերն արնոտ գընում է նա դեռ ․․․․․․․․․․․․․ ,

Ու հեռու մինչև Մարդը իր ճամփան։

1․ անկար

2․ անճար

3․ անմար

4․ կամկար

6․ Ո՞ր բառն է բաց թողած։

Ամեն մի սիրտ ցավով լըցվեց մեր դարում,

․․․․․․․․․․ սըրտով աշխարհ լըցվեց մեր դարում.

Ցավոտ աշխարհքն եկավ լըցվեց բովանդակ

Իմ սիրտը բաց, իմ սիրտը մեծ մեր դարում:

1․ Թախծոտ

2․ Վշտոտ

3․ Ցաված

4․ Ցավոտ

7․ Տողերի դասավորության ո՞ր տարբերակն է ճիշտ։

ա․ Տիեզերքում աստվածային մի ճամփորդ է իմ հոգին.

բ․ Վար մնացած մարդու համար արդեն խորթ է իմ հոգին:

գ․ Հեռացել է ու վերացել մինչ աստղերը հեռավոր,

դ․ Երկրից անցվոր, երկրի փառքին անհաղորդ է իմ հոգին.

1․ ա, դ, բ, գ

2․ բ, ա, գ, դ

3, ա, դ, գ, բ

4․ ա, բ, գ, դ

8․ Տողերի դասավորության ո՞ր տարբերակն է ճիշտ։

ա․ Լոռու արտում մի արտուտ

բ․ Աշնան ամպին ու զամպին

գ․ Մոլոր նըստած իր ճըմփին,

դ․ Նայում է միշտ իմ ճամփին:

1․ ա, գ, դ, բ

2․ բ, գ, ա, դ

3․ բ, ա, գ, դ

4․ գ, բ, ա, դ

9․ Տողերի դասավորության ո՞ր տարբերակն է ճիշտ։

ա․ Հույսը հատավ․․․ Ու լաց եղավ

բ․ Տխուր աղջիկն արքայի

գ․ Որ լիճ կապեց արտասուքը

դ․ Ծածկեց քաղաքն ու ամրոց

ե․ Ճամփաներին ամայի

զ․ Նայ՜եց, նայե՜ց սարերն ի վեր

Է․ Էսպես անցան շատ տարիներ

ը․ Էնքա՜ն արավ լաց ու կոծ

1․ ա-զ-բ-գ-դ-է-ը-ե

2․ զ-բ-ա-ե-է-ը-գ-դ

3․ է-բ-զ-ե-ա-ը-գ-դ

4․ ա-բ-գ-է-ը-դ-զ-ե

10․ Ո՞ր բառն է բաց թողնված։

Էսպես անցան շատ տարիներ․

Տըխուր աղջիկն արքայի

Նայ՜եց, նայե՜ց սարերն ի վեր

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․ ամայի

1․ Կածաններին

2․ Շավիղներին

3․ Բավիղներին

4․ Ճամփաներին

11․ Ո՞ր պնդումն է Հովհաննես Թումանյանի երկերի ժանրային բութագրման վերաբերյալ ճիշտ չէ։

1․ «Գիքորը» դրամա է

2․ «Հոգեհանգիստը» բանաստեղծություն է

3․ «Հառաչանքը» պոեմ է

4․ «Փարվանան» բալլադ է

12․ Պնդումներից քանի՞սն են ճիշտ Հովհաննես Թումանյանի «Գիքորը» պատմվածքի վերաբերյալ։

1․ «Գիքորը» պատմվածքի որոշ դրվագներ վերցված են հենց իր՝ Թումանյանի կյանքից։

2․ Միամիտ գեղջուկ երեխան, ընկնելով իր համար բոլորովին մի նոր աշխարհ, այդպես էլ չի կարողանում յուրացնել այդ «անիրավ աշխարհում» գոյատևելու ձևերը։

3․ Պատմվածքում ներկայացվում է հայկական գյուղի սոցիալական ծանր դրությունը։

4․ Որդուն քաղաք տանելով՝ Համբոն մեծ հույսեր էր կապում նրա հետ, մինչդեռ քաղաքում ձրի ծառայող Գիքորն ինքն էր կարոտ հարազատ մեկի օգնության։

1․ մեկը

2․ երեքը

3․ չորսը

4․ բոլորը

13․ Հովհաննես Թումանյանի «Գիքորը» պատմվածքում Գիքորին հանդիպած համագյուղացերն ի՞նչ են զգում նրա նկատմամբ։

1․ խոր կարեկցանք

2․ արհամարհանք

3․ բարի նախանձ

4․ հիասթափություն

14․ Հովհաննես Թումանյանի «Գիքորը» պատմվածքում հարազատներն ի՞նչ չեն գտնում մահացած Գիքորի շորերի գրպաններում։

1․ փայլուն կոճակներ

2․ մի քանի գրոշներ

3․ նախշուն թղթեր

4․ չթի կտորներ

15․ Տարվա ո՞ր եղանակին է մահանում Գիքորը Հովհաննես Թումանյանի համանուն պատմվածքում։

1․ գարնանը

2․ ամռանը

3․ աշնանը

4․ ձմռանը

16․ Պնդումներից քանի՞սն են ճիշտ Հովհաննես Թումանյանի պատմվածքի վերաբերյալ։

ա․ Պատմվածքը պարունակում է գայլի մասին մի քանի ինքնուրույն պատմություններ, որոնք հավաքված են ընդհանուր սյուժեի շուրջը։

բ․ Յուրաքանչյուր պատմող կերպավորվում է իր խոսքերի միջոցով՝ առանց գրողի միջամտության։

գ․ Հեղինակը գիտնականի բարեխղճությամբ է նկարագրում գայլի վարքն ու բնավորությունը։

դ․ Ըստ հեղինակի՝ գայլը խելացի ու խուրամանկ կենդանի է և չի վախենում ո՛չ կրակից, ո՛չ բարձր ձայներից։

1․ մեկը

2․ երկուսը

3․ երեքը

4․ բոլորը

17․ Հովհաննես Թումանյանի «Գելը» պատմվածքում ինչո՞վ է ավարտվում պարանով գայլերի ոհմակին վախեցնող սրտոտ ու քաջ Եղոյի ճակատագիրը։

1․ Եղոն, պարանը ձիու հետևից պտտցնելով և այդպես վախեցնելով գայլերին, անվնաս տուն է հասնում։

2․ Եղոն մի կերպ փրկվում է, սակայն դառնում է խեղանդամ։

3․ Փախչելու ընթացքում Եղոյի պարանը ձեռքից ընկնում է, և գայլերը նրան հոշոտում են։

4. Եղոյին օգնության են հասնում հարևան գյուղի զուռնաչիներն ու նվագի ձայնով փախցնում գայլերին։

18. Գրական ի՞նչ ժանրի երկ է Հովհաննես Թումանյանի «Քաջ Նազարը»։

1․ կատակերգություն

2․ հեքիաթ

3․ պատմվածք

4․ բալլադ

19. Հովհաննես Թումանյանի «Քաջ Նազար»-ում գործող հերոսներից քանի՞սն են հանդես գալիս անձնանուններով

1․ մեկը

2․ երկուսը

3․ չորսը

4․ բոլորը

20․ Ո՞ր բառն է բաց թողած։

Մահախուճապ սերունդների

Աչքն է դիպել ․․․․․․․․․․․․․․․․ գագաթին,

Ու անցել։

1․ լույս

2․ սեգ

3․ վես

4․ ծեր

21․ Ո՞ր բառն է բաց թողած։

Ու էն վիճիտ ջըրերի տակ

Ցույց են տալիս մինչ էսօր

Ծեր արքայի ճերմակ ամրոցն

Ու շենքերը․․․․․․․․․․․․։

1․ փառավոր

2․ լուսավոր

3․ դարավոր

4․ բյուրավոր

22․ Տրվածներից ո՞րն է համապատասխանում Հովհաննես Թումանյանի «Գիքորը» պատմվածքին։

1․ Գիքորը բազազ Արտեմի խանութի մոտ տեսնում է իր երկու համագյուղացիներին, որոնք էլ նրան են տալիս տանեցիների ուղարկած նամակը։

2․ Իր ճարպկության համար Արտեմը Գիքորին տնից խանութ է տեղափոխում։

3․ Բազազի աշակերտ Վասոն շատ է օգնում Գիքորին՝ տիրոջից թաքցնելով նրա արարքները։

4․ Հիվանդ Գիքորին Համբոն հիվանդանոցից գյուղ է տանում, սակայն ճանապարհին Գիքորը մահանում է։

23. Հովհաննես Թումանյանի ո՞ր ստեղծագործությունից է տրված հատվածը։

Էսպես է ասել հընուց էդ մասին

Ֆարսի բյուլբյուլը, անմահ Ֆիրդուսին․

Ի՜նչը կըհաղթի կյանքում հերոսին,

Թե չըլինին

Կինն ու գինին։

1․ «Հայրենիքիս հետ»

2․ «Փարվանա»

3․ «Անուշ»

4․ «Թմկաբերդի առումը»

24․ Նշել բանաստեղծական տողերի ճիշտ հաջորդականության տարբերակը։

Ա․ Հայոց լեռներում

բ․ Տանում է իրեն վերքերն անհամար

գ․ Թալանված, ջարդված

դ․ Սուգի լեռներում

ե․ Ու հատված-հատված

զ․ Ու մեր քարվանը շըփոթ, սոսկահար

1․ ե, գ, ա, դ, բ, զ

2․ զ, բ, գ, ե, դ, ա

3․ բ, զ, ա, դ, գ, ե

4․ զ, գ, ե, բ, ա, դ

25․ Հովհաննես Թումանյանի ստեղծագործությունների ժանրային բնութագրումներից որու՞մ սխալ կա։

1․ «Քաջ Նազարը» հեքիաթ է, «Գիքորը»՝ պատմվածք։

2․ «Թմկաբերդի առումը», «Անուշը» պոեմներ են, «Հայոց վիշտը»՝ բանաստեղծություն։

3․ «Փարվանան» բալլադ է, «Գելը»՝ պատմվածք։

4․ «Հայրենիքիս հետ»-ը բանաստեղծություն է, «Հոգեհանգիստը»՝ պոեմ։

26․ Տրված հատվածներից ո՞րն է Հովհաննես Թումանյանի «Անուշ» պոեմի նախերգանքից։

1․ Ու նրանց հետ՝ ցող արցունքով

Լըցված սըրտերն ու աչեր՝

Սարի ծաղկունք տըխուր սյուքով

Հառաչեցին են գիշեր:

2․ Կանչում է կըրկին, կանչում անդադար

Էն չքնաղ երկրի կարոտը անքուն,

Ու թևերն ահա փռած տիրաբար

Թըռչում է հոգիս, թըռչում դեպի տուն:

3. Ամպի տակից ջուր է գալի,

Դոշ է տալի, փըրփըրում.

Էն ո՞ւմ յարն է նըստած լալի

Հոնգուր-հոնգուր էն սարում:

4. Ձըմռան մի գիշեր կար մի հարսանիք,

Հըրճվում էր անզուսպ ամբոխը գյուղի.

Գյուղն էին իջել հովիվ պատանքի`

Աղջիկ տեսնելու, պարի ու կոխի:

27. Նշել բանաստեղծական տողերի ճիշտ հաջորդականության տարբերակը։

1. Հայոց լեռներում

2․ Էն անլույս մըթնում

3․ Մեր ճամփեն խավար, մեր ճամփեն գիշեր

4․ Դըժար լեռներում

5․ Երկա՜ր դարերով գընում ենք դեպ վեր

6․ Ու մենք անհատնում
3, 6, 2, 5, 1, 4

28. Հովհաննես Թումանյանի «Հայոց լեռներում» բանաստեղծության վեցատողերի վերջին բառակապակցությունները դասավորել ըստ բանաստեղծական տների հերթականության։

1․ Սուգի լեռներում, 2․ Կանաչ լեռներում, 3․ Դըժար լեռներում, 4․ Արնոտ լեռներում, 5․ Բարձըր լեռներում։
3 5 4 1 2

29․ Ո՞ր բառն է բաց թողած։

Տանում ենք հընուց մեր գանձերն անգին,

Մեր գանձերը ծով,

Ինչ որ դարերով

Երկնել է, ծընել մեր խորունկ հոգին

Հայոց լեռներում,

…………. լեռներում։

1․ Սուգի

2․ Արնոտ

3․ Դըժար

4․ Բարձըր

30․ Տրվածներից քանի՞սն են Ճիշտ Հովհաննես Թումանյանի ստեղծագործությունների վերաբերյալ։

1․ «Հայրենիքիս հետ» բանաստեղծության մեջ հեղինակը Հայաստանը բնութագրում է «ողբի», «որբի», «զարկված» ու «զըրկված» հայրենիք՝ մեր ողբերգության պատճառը համարելով անմիաբանությունը։

2․ «Անուշ» պոեմում կա «անցվոր ախպոր» կերպարը, որը «աշխարհի կարգն» է հիշեցնում դժբախտ Անուշին, ինչը, սակայն, Անուշը չի ընդունում։

3․ «Հայոց լեռներում» բանաստեղծության մեջ հեղինակը փառաբանում է հայոց լեռները, որոնք դարեր շարունակ իրենց լանջերին տեղ չեն տվել «անապատի սև օրդուներին»՝ իրենց խորքերում պատսպարելով հայ գաղթականներին։

4․ «Թմկաբերդի առումը» պոեմում մահամերձ Թաթուլը կնոջ մատնության մասին իմանում է վերջին պահին, երբ իր զինվորների մեծ մասն արդեն սպանված էր։

3 հատը

31․ Հովհաննես Թումանյանի նշված ստեղծագործություններից քանի՞սն են բանաստեղծություն։

«Հայոց վիշտը», «Հոգեհանգիստ», «Հառաչանք», «Հայոց լեռներում», «Հայրենիքիս հետ», «Թմկաբերդի առումը», «Փարվանա», «Անուշ»։

32․ Տրվածներից քանի՞սն են սխալ Հովհաննես Թումանյանի ստեղծագործությունների վերաբերյալ։

1․ «Գիքորը» պատմվածքում հեղինակը խոր ցավով է հայ գյուղի թշվառ կյանքը համեմատում քաղաքի բարեկեցիկ կենցաղի հետ՝ Գիքորի ողբերգության համար մեղադրելով նաև իշխանություններին։

2․ «Գելը» ստեղծագործության մեջ հեղինակը ներկայացնում է գայլերի մասին պատմություններ, որոնց անմիջական մասնակիցն ու պատմողը հենց ինքն է։

3․ «Քաջ Նազար» հեքիաթի համանուն հերոսը թագավոր դառնալուց հետո հրաժարվում է կռիվ գնալուց՝ ժամանակ առ ժամանակ պալատականներին հիշեցնելով, որ իր նման քաջ թագավորին վայել չէ վախկոտ թշնամուն դեմ գնալ։

4․ «Գելը» պատմվածքում հեղինակը մշտապես շեշտում է նրանց դեմ գյուղացիների միասնական պայքարի անհրաժեշտության մասին՝ բերելով հարևան գյուղերի օրինակը։

33․ Հովհաննես Թումանյանի ո՞ր ստեղծագործությունն է սկսվում հետևյալ տողերով։

Բարձրագահ Աբուլն ու Մըթին սարեր

Մեջք մեջքի տըված կանգնել վեհափառ,

Իրենց ուսերին, Ջավախքից էլ վեր՝

Բըռնած պահում են մի ուրիշ աշխարհ։

1․ «Փարվանա»

2․ «Թմկաբերդի առում»

3․ «Անուշ»

4․ «Հայոց լեռներում»

34․ Որտե՞ղ են կատարվում Հովհաննես Թումանյանի «Փարվանա» բալլադի գործողությունները․



1․ Լոռիում

2․ Սյունիքում

3․ Ջավախք

4․ Գուգարքում

35․Ո՞վ է տրված բանաստեղծական հատվածի հեղինակը։

Աշխարհքում հաստատ չկա ոչ մի բան,

Ու մի՛ հավատալ երբեք ոչ մեկին․

Ոչ բախտին, փառքին, ոչ մեծ հաղթության,

Ոչ սիրած կնկա տված բաժակին․․․

1․ Հովհաննես Թումանյանը

2․ Ավետիք Իսահակյանը

3․ Եղիշե Չարենց

4․ Հովհաննես Շիրազ

36․ Ո՞ր հատվածը Հովհաննես Թումանյանի ո՞ր ստեղծագործությունից է։

ա․ Ու պոետներ, որ չեն պղծել իրեն շուրթերն անեծքով

Պիտի գովեն քո նոր կյանքը ­­նոր երգերով, նոր խոսքով․․․

բ․ Անց է կենում դարձյալ տարին։

Նայում է կույսն ամեն օր,

Ոչ մի սարից, ոչ մի ճամփին

Չի երևում ձիավոր։

գ․ Ու մարդասպանը դուրս եկավ ձորից,

Դեմքը այլայլված, քայլվածքը մոլոր․

Սարսափ է կաթում արնոտ աչքերից,

Եվ կերպարանքը փոխված է բոլոր։

դ․ Բաց արավ ցերեկն իր աչքը պայծառ

Աշխարհքի վըրա, Ջավախքի վըրա,

Ավերակ բերդին, սև ամպի նըման,

Ծուխն ու թըշնամին չոքել են ահա։

1․ «Անուշ»

2․ «Թմկաբերդի առում»

3․ «Փարվանա»

4․ «Հայրենիքիս հետ»

1․ 1-գ, 2-դ, 3- բ, 4-ա

2․ 1-դ, 2-բ, 3-ա, 4-գ

3․ 1-բ, 2-դ, 3-գ, 4-ա

4․ 1-գ, 2-դ․ 3-ա, 4բ

37․ Հովհաննես Թումանյանի «Անուշ» պոեմի դրվագներից ո՞րը բազմամարդ տեսարան չէ։

1․ Սարոյի մոր ողբը

2․ Համբարձման տոնը և վիճակ հանելը

3․ Սարոյի և Մոսիի կոխ բռնելը

4 Անուշի խելագարության տեսարանը

38․ Հովհանննես Թումանյանի «Անուշ» պոեմի ո՞ր հերոսն է պոեմի դրվագներից մեկում նկարագրվում հետևյալ կերպ․

Դեմքը այլայլված քայլվածքը մոլոր․

Սարսափ է կաթում արնոտ աչքերից,

Եվ կերպարանքը փոխված է բոլոր։

1․ Մոսին

2․ Անուշը

3․ Սարոն

4․ Ծերունին

39․ Հովհանննես Թումանյանի «Անուշ» պոեմում ո՞վ է Անուշին խորհուրդ տալիս․

Թե տալիս ես՝ վարդ ես ուզում՝

Մայիս կգա, մի քիչ կաց,

Թե լալիս ես՝ յարդ ես ուզում,

Ա՜խ նա գնաց, նա գնա՜ց․․․

1․ ծերունին

2․ անցվոր ախպերը

3․ ընկերուհին

4․ Անուշի մայրը

40․ Ի՞նչ երազ է տեսնում Հովհաննես Թումանյանի «Թմկաբերդի առում» պոեմի հերոս Թաթուլ իշխանը մատնության գիշերը։

1․ Թմկաբերդը հիմնահատակ քանդվել է։

2․ Ցին ու ագռավ լցվել են Թմկաբերդ։

3․ Վիշապօձը փաթաթվել է ամրոցին։

4․ Նադիր շահը սպանում է իրեն՝ Թաթուլին։

41․ Ո՞ր հատվածը Հովհաննես Թումանյանի «Թմկաբերդի առումը» պոեմից չԷ։

1. Ու կռվի դաշտում Շահի առաջին

Արին մի անգամ գովքը սիրունի.

Նրան իր տեսքով, հասակով, ասին,

Չի հասնի չքնաղ հուրին Իրանի:

2.Պտույտ է գալի չքնաղ տիրուհին,

Անցնում է, հսկում սեղաններն ամեն,

Հորդորում, խնդրում, որ ուրախ լինին,

Որ լիքն ու առատ բաժակներ քամեն:

3․ Աշխարհքում հաստատ չկա ոչ մի բան,

Ու մի՛ հավատալ երբեք ոչ մեկին․

Ոչ բախտի, փառքի, ոչ մեծ հաղթության,

Ոչ սիրած կնկա տված բաժակին․․․

4․ Խուրխուլ մակույկով հանձնվիր ծովին,

քան թե հավատա կնոջ երդումին․

Նա՝ կավատ, վարար, մի չքնաղ դժոխք,

նրա բերանով Իբլիսն է խոսում։

Հայոց լեզու Նախագիծ 5

Դավաճանություն
Դավաճանություն մարդկային չարիքներից մեկն է, բայց ավելի դաժան է լինում երբ քո հարազատն է քեզ դավաճանում:Մարդուն ի ծնե պետք է սովորեցնել, որ դավաճաներին չեն սիրում հասարակության մեջ:Ինձ համար կա դավաճանության մի տեսակ, որ չես կարող հասկանալ դա ազգի դավաճանությունն է:Երբ փնտրում ես դավաճաններ պատմության մեջ, հասկանում ես, որ հայ ազգի մեջ դավաճանների պակաս չենք ունեցել և դրա համար շատ ենք տուժվել:

Հայոց լեզու Նախագիծ 4

Նախագիծ 4

1. Մեռած քաղաքի՝ Վանի ողբերգությունը ո՞ր պոեմում է պատկերված:
1.«Բիբլիական» (Հ. Շիրազ)
2. «Դանթեական առասպել» (Ե. Չարենց)
3. «Անլռելի զանգակատուն» (Պ. Սեւակ)
4. «Աբու-Լալա Մահարի» (Ավ. Իսահակյան)

2. Ո՞ր պնդումն է Եղիշե Չարենցի «Դանթեական առասպել» պոեմի վերաբերյալ ճիշտ չէ:
1. Պոեմը սկսվում է պատերազմ մեկնող երիտասարդ կամավորների ուրախ տրամադրությամբ:
2. Պոեմում կռվի որեւէ դրվագ անմիջականորեն չի ներկայացվում:
3. Պոեմում բանաստեղծը նկարագրում է պատերազմի հետքերը Կարսից մինչեւ Վան ընկած ճանապարհին:
4. Պոեմի կենտրոնական դեմքը ինքը՝ զինվոր բանաստեղծն է:

3. Ո՞ր հատվածը Եղիշե Չարենցի «Դանթեական առասպել» պոեմից չէ:
1) Ինչու՞ է երազն այս աշխարհավեր
Կախվել մեր գլխին այսպես կուրորեն:
2) Եվ հավատացինք, հարբած ու գինով,
Որ դու կաս՝ հզոր, մարմնացում Ուժի…
3)Ու պե՜տք է քայլե՜լ ու քայլե՜լ համառ՝
Ապրելու հսկա տենչը բեռ առած…
4)Զգում էինք, որ մի մութ թշնամի
Նենգ, դարան մտած, պահվել է հեռուն…

4. Ո՞ր պնդումը ճիշտ չէ Եղիշե Չարենցի «Ամբոխները խելագարված» պոեմի վերաբերյալ:

1. Պոեմն սկսվում է նախերգանք-ուղերձով, որը հղվում է ողջակիզվող հոգիներին:

2. Պոեմում հանդես է գալիս պայքարող ժողովուրդը, իսկ որպես խորհրդանիշներ՝ հինը մարմնավորող քաղաքը, երգը, մայրամուտը, արեւը:

3. Պատկերված է երկաթուղային կայարանը՝ որպես հին աշխարհի խորհրդանիշներից մեկը:

4. Քնարական պոեմ է, որի միակ հերոսը բանաստեղծն է:

5. Ո՞ր շարքում են միայն Եղիշե Չարենցի ստեղծագործությունները:

1. «Ես իմ անուշ Հայաստանի», «Հայրենիքիս հետ», «Դանթեական առասպել»

2. «Դեպի լյառը Մասիս», «Անակնկալ հանդիպում Պետրոպավլովյան ամրոցում», «Գանգրահեր տղան»

3. «Էլի գարուն կգա», «Գարնանամուտ», «Վահագն»

4. «Հավերժական սերը», «Տաղ անձնական», «Մահվան տեսիլ»

6. Ո՞րն է Եղիշե Չարենցի «Վահագն» պոեմի հիմնական գաղափարը:

1. գորշ իրականության մեջ երազող մարդկանց չհասկացված լինելը

2. իրական Հայաստանի փոխարեն առասպելական Հայաստան տեսնողների դեմ ընդվզումը

3. ամպրոպի աստված Վահագնի ուժի եւ հզորության փառաբանումը

4. Գողթան երգիչների բանաստեղծական ձիրքի գովերգումը:

7. Ո՞ր աստվածն է Եղիշե Չարենցի «Վահագն» պոեմից:1) Թե մի՞ֆ էիր դու … Եկան երգեցինՄի հին իրիկուն գուսանները ծեր …2) Ինչո՞ւ երազն այս աշխարհավերԿախվել մեր գլխին այսպես կուրորեն:

3) Որ – տիեզերքի կախարդանքը մառՉցնդի՜ երբեք ու մնա – երազ …

4) Եւ չէինք հիշում այլեւս ոչինչ,Եւ չգիտեինք՝ ի՞նչ էինք անում:

8. Եղիշե Չարենցի ո՞ր ստեղծագործությունից է տրված հատվածը: … Եւ հավատացինք, հարբած ու գինով, Որ դու կաս՝ հզոր, մարմնացում Ուժի –

Իսկ նրանք եկան՝ արյունով, հրով

Մեր երկիրը հին դարձրին փոշի …

1. «Մահվան տեսիլ»

2. «Վահագն»

3. «Հեռացումի խոսքեր»

4. «Անվերնագիր»

9. Ո՞րն է Եղիշե Չարենցի «Վահագն» պոեմի առաջին բառակապակցության բաց թողած բառը.…………………….. աստված …

1. Կրակի

2. Կայծակի

3. Արեւի

4. Հրդեհի

10. Տողերի դասավորության ո՞ր տարբերակն է ճիշտ:

1. Գորշ, տաղտկալի ու խելագար երգ է կարծես այս կյանքը մի

2. Եւ ո՞ւմ համար – էլ ո՞ւմ համար կարոտակեզ երգ է հիմի

3. Սիրտս՝ լցված տարիների սեղմ արճիճով ու կապարով

4. Ինչ-որ մեկի սրտում բացված – վերք է կարծես այս կյանքը մի

· 1,4,2,3

· 1,2,4,3

· 2,3,1,4

· 4,1,2,3

11. Եղիշե Չարենցի ո՞ր ստեղծագործությունից է տրված հատվածը:Չէ՞ որ կյանքում չհասկացավ ոչ ոք մեզ,Ու խնդացին լուսավոր մեր աչքերին,

Բութ հեգնեցին մեր կարոտները հրկեզ

Ու հեռացան: Ու ոչ մի լույս չբերին:

0. «Հարդագողի ճամփորդները»

1. «Մահվան տեսիլ»

2. «Տաղ անձնական»

3. «Դանթեական առասպել»

12. Եղիշե Չարենցի ստեղծագործության վերաբերյալ պնդումներից որո՞ւմ սխալ կա:

0. «Դանթեական առասպել» պոեմում Չարենցը ականատեսի աչքերով նկարագրել է Վանը՝ Մեռած Քաղաքը:

1. «Տաղարանում» ընդգրկված են «Ես իմ անուշ Հայաստանի», «Տաղ անձնական», «Էլի գարուն կգա …» եւ մի շարք այլ բանաստեղծություններ:

2. «Գանգրահեր տղան» չափածո նովելում Չարենցը ուրվագծում է գալիք Հայաստանի պատկերը:

3. «Դեպի լյառը Մասիս» պոեմում Չարենցը ներկայացնում է Խաչատուր Աբովյանի վերջին գիշերվա խոհերն ու ապրումները:

13. Ո՞րը Եղիշե Չարենցի «Դեպի լյառը Մասիս» պոեմի քնարական հերոսի՝ Խաչատուր Աբովյանի վերջին գիշերվա խորհրդածություններից չէ:

0. Իր կյանքի դորպատյան հուշերը

1. Մասիսի գագաթը բարձրանալու վերհուշը

2. ստեղծագործական նոր ծրագրերը

3. «Վերք Հայաստանի» վեպում արծարծված քաղաքական կողմնորոշման վերանայումը

14. Ո՞ր հատվածն է Եղիշե Չարենցի «Անվերնագիր» («Իմ մահվան օրը կիջնի լռություն») բանաստեղծությունից:1.Թե ուզում ես երգդ լսեն,
Ժամանակիդ շո՛ւնչը դարձիր:2.Քո անկումները եղել են միշտ
Եղանակի պես պատահական …

3.Ու կանգնել եմ ես
Լեռների վրա իմ ավեր երկրի …

4.Այն, որ ես էի, որ իմն էր առաջ,
Արդեն չի հառնի եւ ոչ մի գրքում …

15. Բանաստեղծական հատվածներից ո՞րը Եղիշե Չարենցի ո՞ր ստեղծագործությունից է:

0. Ի՞նչ է ասում այդ գիրքը եւ ի՞նչ է

Զուր չէ՞ արդյոք վատնել անհատնելի իր ձիրքը.

Եւ չի՞ եղել արդյոք իր ողջունած հեռուն

Մի թիարան վատթար …

2. Արեւը արդեն բարձրացել է քիչ,

Զնգում է օրը, ինչպես երգեհոն-

Ու կապո՜ւյտ, կապո՜ւյտ, կապո՜ւյտ երկնքից

Թափվում է կարծես երգ ու խնդություն:

3. Չէ՞ որ կյանքում չհասկացավ ոչ ոք մեզ,-

Ու խնդացին լուսավո՛ր մեր աչքերին,

Բութ հեգնեցին մեր կարոտները հրկեզ-

Ու հեռացան: Ու ոչ մի լույս չբերին:

4. Եւ մարդիկ՝ անգամ երգերիս անգետ,

Մարդիկ, որ թեւ կյանքիս արձագանք,

Մնացել են լոկ վկա անտարբեր

Եւ կարծել են, թե ես վաղուց չկամ,-

…Զարմացած կզգան ինձ այնքա՜ն մոտիկ

Եւ հանկարծ այնքա՜ն թանկ ու հարազատ…

ա. «Հարդագողի ճամփորդները»

բ. «Դեպի լյառը Մասիս»

գ. «Գանգրահեր տղան»

դ. «Տաղ անձնական»

ե. «Անվերնագիր»

· ա-3, բ-2, գ-4, դ-1

· ա-2, բ-3, գ-4, դ-1

· ա-3, բ-2, գ-1, դ-4

· ա-1, բ-2, գ-4, դ-3



Հրդեհի աստված, հրդեհ ու կրակ,
Օ, Վահագն արի: – Տեսնում եմ ահա,
Որ ծիծաղում ու քրքջում են նրանք
Արնաքամ ընկած դիակիդ վրա:
Թե մի՞ֆ էիր դու … Եկան երգեցին
Մի հին իրիկուն գուսանները ծեր,
Որ հզո՜ր ես դու, հրոտ, հրածի՜ն,
Որ դո՜ւ կբերես փրկությունը մեր:
Եվ հավատացինք, հարբած ու գինով,
Որ դու կաս՝ հզոր, մարմնացում Ուժի՛ –
Իսկ նրանք եկան՝ արյունով, հրով
Մեր երկիրը հին դարձրին փոշի …
Եվ երբ քարշ տվին դիակդ արնաքամ,
Որ նետեն քաղցած ոհմակներին կեր –
Մեր կյանքի հիմներն անդունդը ընկան
Եվ արնոտ միգում ճարճատում են դեռ …

《Վահագն》 բանաստեղծությունը նվիրված է հեթանոս Վահագնին: Թեև ունի 16 տող, սակայն Չարենցը այն զետեղել է իր պոեմների շարքին: Այն ունի շատ մեծ ասելիք: Անցյալով ապրելը, անցյալով շարժվելը չի թողնում գնալ առաջ, տեսնել ապագան, պետք է փնտրել նորը, պետք է միասնական լինել, պատասխանատվություն մեր ուսերին, այլ ոչ թե հին հերոսների ուսերին թողնենք ամբողջ պատասխանատվությունը և սպասենք իրենց, ինչպես ասում է. 《Մեր կյանքի հիմներն անդունդը ընկան



Եվ արնոտ միգում ճարճատում են դեռ》:

Հայոց լեզու Նախագիծ 3

Նախագիծ 3
Բարի մարդ: Հետազոտական աշխատանք
Ո՞վ է իրականում բարի մարդ:
Մարդիկ…բարի մարդիկ… Մարդն իր էությամբ բարի է, իսկ չար մարդիկ մարդիկ չեն: Եթե հետեւենք այն կարծրատիպին, որ մարդիկ վերանում են, ապա դա դառնում է նույնն ինչ մենք ասենք, թե մարդիկ վերանում են, իրենց փոխարեն Երկիրը ծածկվում է երկոտանի արարածներով, ովքեր կատարում են բնության կողմից տրված նվազագույն երեւույթները, ինչ-որ անում են մյուս կենդանիները:
Սակայն միանշանակ ասել հնարավոր չէ, քանի որ երբեմն միալրավոր մարդկանց մեջ դուք տեսնում եք, գտնում եք, ծանոթանում եք իսկական մարդկանց հետ: Ես համոզված եմ, որ մարդ տեսակը երբեք չի վերանա, քանի որ նա է պատասխանատուն մարդկության պահպանմանը:
Ո՞րն է բառարանում նայածդ վերջին բառը:
աշտե-նիզակ
Առանձնացրեք հինգ բառ, որոնք երբևէ չէիք լսել:
որոմ-մոլախոտ
նշավակել-նախատել, ծանակել, խայտառակել
ձաբռտուք– տգեղ եւ անփույթ ձեռագիր
խամութի- 1. լծկանի վզին անցկացվող աղեղ, որ բաղկացած է փայտյա կմախքից և դրան փաթաթված փափուկ կաշվից կամ թաղիքից 2. (հնացած) ձիերը կառքի ղեկին լծելու կաշի:
առանձնացրեք հինգ բառ, որոնք երբևէ չէիք լսել
վաթել- թափել, հոսեցնել
Անձնանունների բառարանից գտեք ձեր, ձեր ծնողների, մտերիմների կամ ուղղակի ձեզ դուր եկող անձնանունների բացատրությունները
ԼԻԱՆԱ – նրբակազմ
ՍԱՀԱԿ – ծիծաղկոտ
ԱՆՆԱ - Աստծո ողորմություն
ՆԵԼԼԻ - խիստ, համարձակ
ՄԱՐԻԱՄ – զվարթ
ՀԱԿՈԲ – պայքարող
ՎԱՀԵ – լավագույն
ԳՈՒՐԳԵՆ - առյուծ, գայլ
ՆԱՐԵ – լուսավոր
ԱՐՍԵՆ - բարի մարդ
ԴԱՆԱ - խելացի, ճշտապահ

Հայոց լեզու Նախագիծ 2

Նախագիծ 2
Հարուկի Մուրակամի «Սպիտակ սուտը»
Սուտը բոլորիս ուղեկցում է: Այն ինչքան էլ փորձել չօգտագործել, մեկ է, գալիս է մի պահ, երբ ստելը դառնում է անխուսափելի: Դու պետք է ստես, որպեսզի փրկես քեզ հարազատ մարդուն, դուրս գաս ծանր իրավիճակից,,,,նույնիսկ կան մարդիկ, ովքեր չեն կարողանում առանց ստի: Երբեմն այդ սուտը իրենից չի ենթադրում խաբկանք, դա ուղղակի մի ինչ-որ հերոսական պատմություն է, որը օգնում է քեզ ինքնահաստատվել, կամ ուղղակի հաճույք է պատճառում: Դա ուղղված չէ ինչ-որ մեկի վատ լինելուն կամ սխալ ինֆորմացիայի տարածմանը, որը կխանգարի ինչ-որ մեկին զարգացնելու իր գործը, դա ընդամենը պահի տակ մտածված մի բան է, որը շուտ մոռացվում է: Եվ հենց դա էլ արդեն սպիտակ սուտն

Հայոց լեզու Նախագիծ 1

Նախագիծ 1
Վիլիամ Սարոյան «Գեղեցիկ սպիտակ ձիու ամառը»
1. Ինչպե՞ս էր ապրում Ղարաօղլանյանների ընտանիքը:
«Մենք աղքատ էինք։ Մենք փող չունեինք։ Մեր ամբողջ տոհմը ծայրահեղ աղքատ էր։ Ղարօղլանյանների գերդաստանի բոլոր ճյուղերը ապրում էին աշխարհում ամենազարմանալի և անհեթեթ չքավորության մեջ։ Ոչ ոք, նույնիսկ մեր ընտանիքի ծերերը, չէին կարող հասկանալ, թե որտեղից էինք մենք բավարար փող ճարում մեր փորը ուտելիքով լցնելու համար։ Ամենակարևորը, սակայն, այն էր, որ մենք հռչակված էինք մեր ազնվությամբ։ Մենք մեր ազնվությամբ հռչակավոր էինք եղել շուրջ տասնմեկ դարեր ի վեր, նույնիսկ այն ժամանակ, երբ ամենահարուստ ընտանիքն էինք մի երկրում, որը մեզ համար և ողջ աշխարհն էր։»

2. Քանի՞ տարեկան էր հերոսը:
Հերոսը ինը տարեկան էր:

3. Ո՞վ էր Մուրադը:
Մուրադը հերոսի զարմիկն էր:

4.Ո՞վ էր Ջոն Բայրոն:
Մի ասորի ագարակատեր էր, որ մենությունից հայերեն խոսել էր սովորել։

5. Որտե՞ղ էր թաքցնվում գողացված ձին:
Ձին թաքցնում էին ավերված այգու գոմում:



6. Ինչպե՞ս է ավարտվում այս պատմվածքը:
Ջոն Բայրոն տեսնում է հերոսին եւ Մուրադին ձին հեծնելիս, եւ միանգամից նմանեցնում իր կորած ձիուն, նույնիսկ ատամներն են լինում միանման: Սական նա ասում է, որ եթե չիմանար իրենց ընտանիքին, չիմանար իրենց ցեղի ազնվությունը, կասեր, որ այդ ձին իրենն է, բայց այս դեպքում ինքն ավելի շուտ կհավատա իր սրտին, քան աչքերին, ու թողնում հեռանում է: Այդտեղ Մուրադն ասում է, որ ձին պետք է շտապ հետ վերադարձվի: Հաջորդ առավոտ ձին արդեն ագարակատեր Ջոն Բայրոի գոմում էր: Ագարակատերը տեսնելով իր ձին, կեսօրին գալիս է Ղարաօղլանյանների տուն, եւ ասում, որ իր ձին վերադարձել է, նույնիսկ ավելի ուժեղ է եւ բնավորությամբ ավելի մեղմ, քան առաջ:

Մաթեմատիկա. Նախագիծ 3 Ցուցիչային հավասարումներ և անհավասարումներ

Ցուցիչային հավասարումներ.






Եթե b ≤ 0, ապա ax = b ՝ հավասարումը լուծում չունի,


Եթե b > 0, ապա ax =b հավասարումն ունի միակ լուծում:


Լուծման միակությունը բխում է ցուցիչային ֆունկցիայի մոնոտոնլինելուց, քանի որ մոնոտոն ֆունկցիան րի կարող տարբեր տեղերումընդունել միևնույն՝ b արժեքը:


Այդ լուծումը գտնելու համար հարկավոր է b թիվը ներկայացնել a հիմքովաստիճանի տեսքով b=ac , որից հետո հավասարումը կստանա՝ ax=ac տեսքը, իսկ վերջինիս լուծումն է՝ x=c :


Կան հավասարումների մի քանի տեսակներ.


ա)Հավասարումներ, որոնք աստիճանի հիմնական հատկությունների օգտագործմամբ բերվում ∞են պարզագույն ցուցիչային հավասարման:


բ)Հավասարումներ, որոնք աստիճանների հիմնական հատկությունների օգտագործմամբ բերվում են a 2x +p . a x + q=0 տեսքի հավասարման:


գ) Հավասարումներ, որոնք աստիճանների հիմնական հատկությունների օգտագործմամբ բերվում են c 2x + p . c x . d x + q . d 2x = 0 տեսքի համասեռ հավասարման :


Օրինակներ՝






1) 52x + 6 = 3 3x + 9 2) 6 3x + 3 = 6 2x+7


5 2(x+3) = 3 3(x+3) 3x+2 = 2x+7


25 x+3 = 27 x+3 x=5


X+3=0


X=3





Ցուցիչային անհավասարումներ.






Պարզագույն ցուցիչային անհավասարումներն են՝ ax > b և ax < bանհավասարումները, որտեղ a-ն 1-ից տարբեր դրական թիվ է:


Եթե b ≤ 0 ,ապա ax > b անհավասարման լուծումն է՝ (-∞,∞),


եթե b ≤ 0 ,ապա ax < b անհավասարումը լուծում չունի:


Եթե a > 1, ապա՝


ա) ax > ac անհավասարման լուծումն է՝ x > c,


բ) ax < ac անհավասարման լուծումն է՝ x < c :






Եթե 0 < a < 1, ապա՝


ա) ax > ac անհավասարման լուծումն է՝ x > c,


բ) ax < ac անհավասարման լուծումն է՝ x < c :






Օրինակներ՝


1-4x2 + 3x > 0


- 4x2 + 3x + 1 > 0


4x2 – 3x -1 < 0


D = 9+16 = 25


D = 25


X1 = 3+5/8 = 8/8 = 1






X2 = 3-5/8 = -2/8 = -1/4

Մաթեմատիկա. Նախագիծ 2 Աստիճանային ֆունկցիա

Աստիճանային ֆունկցիա f(x)=x^n


1. Ֆունկցիայի որոշման տիրույթը ամբողջ թվային առանցքն է՝ D( f ) = (− ∞,∞):


2. Ֆունկցիան կենտ է,քանի որ կենտ n-ի դեպքում f(-x)=(-x)^n=-x^n=-f(x):


Հետևաբար՝ ֆունկցիայի գրաֆիկը համաչափ է կոորդինատների սկզբնակետինկատմամբ:












3. Ֆունկցիան ունի մեկ զրո՝ f (0)= 0 :


4. Ֆունկցիան դրական է երբ՝ x ∈(0,∞) և բացասական է,երբ՝ x ∈(− ∞,0):Ֆունկղիայի գրաֆիկը գտնվում է առաջին և երրորդ քառորդներում:


5. Ֆունկցիայի արժեքների բազմությունն ամբողջ թվային առանցքն է՝


E( f ) = (− ∞,∞),քանի որ ֆունկցիան ընդունում է կամայական իրական արժեք:



Հետևաբար՝ ֆունկցիան անսահմանափակ է և չունի մեծագույն և փոքրագույն արժեքներ:

Քաղաքագիտության նախագիծ 2, Աստվածապետություն

Նախաբան

Սույն անհատական աշխատանքի նպատակն է ներկայացնել աշխորհի աստվածապետությունները, պետության ղեկավարի, պետության այլ ղեկավար կազմի, ղեկավար մարմինների և այլ կառույցների գործառույթները: Աշխատանքի առաջին հատվածում անդրադարձ եմ կատարել աստվածապետությանը: Այնուհետև Արդի աշխարհի աստվածապետություններին դրանց պետական համակարգերին և այլն:

Աստվածապետությունը, պետության ձև է, երբ քաղաքական և հոգևոր իշխանությունը կենտրոնացվում է հոգևորականության (եկեղեցու) ձեռքում։ «Թեոկրատիա» տերմինն առաջին անգամ հանդիպում է Հովսեփոս Փլավիոսի աշխատությունում։ Սովորաբար կրոնապոտության օրոք գերագույն իշխանությունը պատկանում է իշխող եկեղեցու առաջնորդին, որը ճանաչվում է «կենդանի Աստված» կամ երկրում աստծո «փոխարքա», «քահանայապետ» և այլն։ Պետական գործունեությամբ զբաղվում են հոգևորականները `քրմերը: Օրենքով պետության գլուխը (եկեղեցու առաջնորդը) «Աստծու կամքը» կատարողն է։ Ստրկատիրական դարաշրջանի կրոնապետության օրինակներ են՝ Եգիպտոսը, Բաբելոնը, հրեական թագավորությունը և արաբական խալիֆայությունը, միջնադարում՝ Հռոմի պապի իշխանությունը։ Այս պահին աշխարհում կա ընդհամենը երկու աստվածապետություններ՝ Վատիկանը և Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը:



Կրոնապետություն թեոկրատիա (հունարեն՝ θεός — աստված և χράτός- ուժ, իշխանություն), պետության ձև, երբ քաղաքական և հոգևոր իշխանությունը կենտրոնացվում է հոգևորականության (եկեղեցու) ձեռքում։ «Թեոկրատիա» տերմինն առաջին անգամ հանդիպում է Հովսեփոս Փլավիոսիաշխատությունում։ Սովորաբար կրոնապոտության օրոք գերագույն իշխանությունը պատկանում է իշխող եկեղեցու առաջնորդին, որը ճանաչվում է «կենդանի Աստված» կամ երկրում աստծո «փոխարքա», «քահանայապետ» և այլն։ Պետական գործունեությամբ զբաղվում են հոգևորականները `քրմերը: Օրենքով պետության գլուխը (եկեղեցու առաջնորդը) «Աստծու կամքը» կատարողն է։ Ստրկատիրական դարաշրջանի կրոնապետության օրինակներ են՝Եգիպտոսը, Բաբելոնը, հրեական թագավորությունը և արաբական խալիֆայությունը, միջնադարում՝ Հռոմի պապի իշխանությունը։Կրոնապետություններ են, Վատիկան, և Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը:

Իրանի Իսլամական Հանրապետություն Պետական կարգ

1979 թվականին ընդունված սահմանադրության համաձայն Իրանը հանդիսանում է իսլամական հանրապետություն։ Ժամանակակից աշխարհում շատ քիչ իրական թեոկրատական պետություն է մնացել, որոնցից մեկը հենց Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն է։

Պետության գլուխ

Գործադիր իշխանություն Պետության գլուխն է համարվում հոգևոր առաջնորդը, որին նաև անվանում են «Ռահբար մոազզամ», ով նաև հանդիսանում Իրանի զինված ուժերի գերագույն հրամանատարը։ Ներկայումս այդ պաշտոնը զբաղեցնում էայաթոլլա Ալի Խամենեին։ Նա ընտրվում է Էքսպերտների Խորհրդի կողմից և ձևականորեն պատասխանատու է նրանց առջև։

Օրենսդիր իշխանություն Երկրի երկրորդ դեմքն է համարվում նախագահը։ Ըստ էությամբ նա կատարում է վարչապետի գործառույթները, որի պաշտոնը հեղափոխությունից հետո վերացվեց։ Երկրի նախագահը հանդիսանում է կառավարության գլուխը։ Նա է նշանակում և ղեկավարում երկրի 21 նախարարներին։ Նախագն ընտրվում է 4 տարի ժամկետով, ընդորում, անմիջապես 2 անգամից ավել ընտրվել չի կարող։ Նախագահի թեկնածությունը հաստատում էՍահմանադրության Պահապանների Խորհուրդը։


Իրանի խորհրդարանը, որը կոչվում է Մեջլիս, միապալատ է։ Մեջլիսն ունի 290 անդամ, որոնք ընտրվում են համաժողովրդական ընտրություններով 4 տարի ժամկետով։ Մեջլիսի դեպուտատների թեկնածությունը նույնպես հաստատվում է Պահապանների Խորհրդի կողմից։



Սահմանադրության Պահապանների խորհուրդը հատուկ մարմին է, որը բաղկացած է 12 հոգուց (6 մուսուլմանական հոգևորականության ներկայացուցչից և 6 իրավաբանից)։ Նրա իրավասությունների մեջ է մտնում հաստատել նախագահի և Մեջլիսի դեպուտատների թեկնածությունները, ինչպես նաև հետևել Մեջլիսի աշխատանքին։ Նա վետոի իրավունք ունի Մեջլիսի օրինագծերի նկատմամբ։

Նպատակահարմարության խորհուրդը Իրանի հոգևոր առաջնորդի խորհրդակցական մարմին է, որը բաղկացած է 28 հոգուց և նրա պարտականությունների մեջ է մտնում լուծել Պահապանների խորհրդի և Մեջլիսի միջև առաջացած հակասությունները։

Դատական իշխանություն

Իրանի դատական համակարգը կազմված է Ժողովրդական դատարանից և Հեղափոխական դատարանից։ Առանձին դատական մարմին է հանդիսանում Հատուկ հոգևոր դատարանը։

Էքսպերտների խորհուրդ

Էքսպերտների Խորհուրդը բաղկացած է 86 հոգևորականներից, որոնք 8 տարի ժամկետով ընտրվում են ժողովրդի կողմից։ Էքսպերտենրի խորհուրդը ընտրում է երկրի առաջնորդին, ինչպես նաև իրավունք ունի ցանկացած պահի գահընկեց անել վերջինիս։

Զինված ուժերը

Իրանի զինված ուժերի թվաքանակը 545.000 է, պահեստազորը՝ 1800.000‌։ Ռազմական բյուջեով զբաղեցնում է 25-րդ տեղը աշխարհում՝ 9.041 միլիարդ դոլլար‌։

Հետաքրքիր փաստեր

Իրանի դրոշը աշխարհում ամենաշատ բառեր պարունակող դրոշն է։ Դրոշի վրա 22 անգամ գրված է «Ալլահ Ակբար»։

Վատիկան







Պապին ցմահ ընտրում է կոնկլավը (կարդինալների հավաքը)՝ փակ գաղտնի քվեարկությամբ։ Պապին են ենթարկվում Վատիկանի բոլոր հաստատությունները, որոնց ղեկավարները նրա կողմից նշանակված կարդինալներն են։ Պետության ղեկավարը հրապարակում է օրենքներ, նաև բարձրագույն դատավորն է։

Վատիկանի կառավարությունը գլխավորում է Պապի նշանակած պետական քարտուղարը։ Վատիկանն ունի իր «զինված ուժերը»՝ շվեյցարացիների (110 հոգի) պահակախումբ (կազմավորվել է 1527 թվականին), որի զինվորները և սպաները ծառայում են 2–20 տարի։

Դարերի ընթացքում նրանց համազգեստը փոփոխություն չի կրել, և դա է պատճառը, որ միջնադարյան համազգեստներով պապական զինվորները մշտապես գրավում են Վատիկան այցելող հյուրերի և զբոսաշրջիկների ուշադրությունը։

Տնտեսություն

Պետության տնտեսական հիմքը հանդիսանում են կապիտալ ներդրումներից ստացվող եկամուտներն ու հավատացյալների նվիրատվությունները։ Վատիկանն աշխարհի խոշորագույն բաժնետերերից է և խոշոր կապիտալ ունի՝ ներդրած շատ երկրներում, այդ թվում՝ Իտալիայում, Շվեյցարիայում, ԱՄՆ-ում։ Չափազանց եկամտաբեր է նաև միջազգային զբոսաշրջությունը, որի զարգացումը մշտապես գտնվում է պետության ուշադրության կենտրոնում։

Մշակույթ

Այստեղ է գտնվում աշխարհի ամենամեծ կաթոլիկ եկեղեցին՝ Սուրբ Պետրոսի տաճարը։ Սուրբ Պետրոս տաճարի հյուսիսային պատի խորշում տեղադրված է Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի արձանը, իսկ մերձակա հրապարակներից մեկը 2008 թվականին կոչվել է նրա անունով։ Վատիկանի երկրորդ մեծ տաճարը Սիքստինյան մատուռն է։ Վատիկանն ունի Եվրոպայի ամենահզոր ռադիոկայաններից մեկը, որը հաղորդումներ է արձակում բազմաթիվլեզուներով, այդ թվում՝ նաև հայերեն։ Այդ պետությունը աշխարհի տարբեր երկրներում ավելի քան 50 լեզվով հրատարակում է 1600 թերթ ու ամսագիր:



Վերջաբան

Սույն անհատական աշխատանքից կարող են եզրակացնել որ աստվածապետությունները նմանվում են բացարձակ միապետություննների, բայց մի տարբերությամբ: Բացարձակ միապետություններում իշխանությունն անցնում է ժառանգաբար և առանց քվեարկության, իսկ աստվածապետություններում դա կատարվում է փակ ընտրությունների արդյունքում: